ശിലാലിഖിതങ്ങൾ

ശിലാലിഖിതങ്ങൾ

■ ശിലാലിഖിതങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനശാഖയാണ് എപ്പിഗ്രാഫി'. അശോകചക്രവർത്തിയുടെ ശിലാ ശാസനങ്ങൾ ആദ്യമായി വ്യാഖ്യാനിച്ചത് 1837-ൽ ജെയിംസ് പ്രിൻസെപ്പ് ആണ്.

■ പ്രാകൃത് ഭാഷയിലാണ് അശോകചക്രവർത്തിയുടെ ശിലാശാസനങ്ങൾ പ്രധാനമായും ഉള്ളത്. ബ്രഹ്മി ലിപിയാണ് ഉപയോഗിച്ചിട്ടുള്ളത്.

■ കശാപ്പും മൃഗബലിയും നിരോധിക്കുന്നതാണ് അശോകന്റെ ഒന്നാം ശിലാശാസനം.

■ 'ദേവനാം പ്രിയദർശി' എന്നാണ് ശിലാശാസനങ്ങളിൽ അശോക ചക്രവർത്തി സ്വയം അഭിസംബോധന ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. മാസ്കി, ഗുജാറാ ലിഖിതങ്ങളിലാണ് അശോകന്റെ യഥാർഥ നാമം രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളത്.

■ 'ലോകക്ഷേമത്തിനായി പ്രയത്നിക്കുന്നതിനേക്കാളും മികച്ചൊരു പ്രവൃത്തിയില്ല' എന്ന് പറയുന്നത് അശോകന്റെ ആറാം ശിലാശാസനം.

■ ഉജ്ജയിനിയിലെ രുദ്രാദമന്റേതാണ് 'ജൂനാഗഢ് ശാസനം'. സുദർശനതടാകം പുനരുദ്ധരിച്ചതിനെക്കുറിച്ച്‌ ഈ ശാസനത്തിൽ പറയുന്നു. ചന്ദ്രഗുപ്തമൗര്യൻ, അശോകൻ, എന്നിവരുടെ നാമങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു രേഖപ്പെടുത്തിയതും ഈ ശാസനത്തിലാണ്.

■ 'ഇന്ത്യൻ നെപ്പോളിയൻ' സമുദ്രഗുപ്തനെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങളാണ് 'അലഹബാദ് പ്രശസ്‌തി' നൽകുന്നത്. സമുദ്രഗുപ്തന്റെ ആസ്ഥാനകവിയായിരുന്ന ഹരിസേനനാണ് തയ്യാറാക്കിയത്.

■ കലിംഗരാജാവായിരുന്ന ഖരവേലന്റെ കാലത്തേതാണ് 'ഹതികുംഭ ശിലാലിഖിതം'.

■ 'ഭാബ്ര ശിലാലിഖിത' മാന് (Bhabra Inscription), ഉപഗുപ്തന്റെ സ്വാധീനത്താൽ അശോകചക്രവർത്തി ബുദ്ധമതം സ്വീകരിച്ചതിനെക്കുറിച്ച്‌ വിവരിക്കുന്നത്.

■ 'മാസ്കിൻ ശിലാലിഖിത' ത്തിൽ പ്രജകളെല്ലാം എന്റെ സന്താനങ്ങളാണെന്ന് അശോകൻ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു.

■ 'വിക്രമാദിത്യൻ' എന്നറിയപ്പെട്ട ചന്ദ്രഗുപ്തൻ - II നെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങളാണ്, ഇരുമ്പുതൂണിൽ തീർത്തിരിക്കുന്ന 'മെഹ്റൗളി ശാസനം' നല്കുന്നത്. ഡൽഹിയിൽ, കുത്തബ് മിനാറിനോട് ചേർന്നാണിത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.

■ കർണാടകയിലെ 'ഐഹോൾ ശാസനം' ചാലൂക്യരാജാവായിരുന്ന പുലികേശി II-നെക്കുറിച്ചാണ്. ഈ ശാസനം തയ്യാറാക്കിയത് പുലികേശി II-ന്റെ ആസ്ഥാനകവിയായ രവികീർത്തിയാണ്.

■ 'ശത്രുക്കളാകുന്ന അന്ധകാരം ലോകത്തെയാകെ ഗ്രസിച്ചിരിക്കുന്നു' എന്ന പ്രസിദ്ധ വാചകമുള്ള ഐഹോൾ ശാസനത്തിൽ, ഹർഷന്റെ തോൽവിയെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരണങ്ങളുമുണ്ട്.

■ തദ്ദേശസ്വയംഭരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്ന 'ഉത്തരമേരൂർ ശാസനം' ചോളരാജാവ് പുരന്ധക ചോളൻ I-ന്റെതാണ്.

■ കാളിദാസനെപ്പറ്റി പരാമർശമുള്ളത് 'ഹനുമക്കൊണ്ട ശിലാലിഖിത'ത്തിൽ.