സെമീന്ദാരി സഭ
ദ്വാരകാനാഥ് ടാഗോറും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹോദരൻ പ്രസന്നകുമാർ ടാഗോറും ചേർന്ന് 1838ൽ സ്ഥാപിച്ച ഒരു രാഷ്ട്രീയ സംഘടനയായിരുന്നു സെമീന്ദാരിസഭ. ബ്രിട്ടീഷ് കൊളോണിയൽ നയങ്ങൾക്കെതിരെ ഭൂവുടമകളുടെ (സെമീന്ദാർ) താൽപ്പര്യങ്ങളും അവകാശങ്ങളും സംരക്ഷിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഇതിന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യം. ഭൂവരുമാനവും ഭരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനും അധികാരികൾക്ക് മുന്നിൽ അവരുടെ പരാതികൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള ഒരു സഭയായി ഇത് പ്രവർത്തിച്ചു. സംഘടിത രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ആദ്യകാല ഉദാഹരണമായും ഇന്ത്യയിലെ പിൽക്കാല രാഷ്ട്രീയ പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ മുന്നോടിയായും ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
