പ്രാചീന ഭാരതത്തിലെ സംസ്കൃത പണ്ഡിതന്മാർ

പ്രാചീന ഭാരതത്തിലെ സംസ്കൃത പണ്ഡിതന്മാർ

1. വാല്മീകി

ആദികാവ്യമായ 'രാമായണം' രചിച്ചത് വാല്മീകിയാണ്. വാല്മീകിയുടെ പഴയ പേര് രത്നാകരൻ എന്നായിരുന്നു. കാട്ടാളനായിരുന്ന ഇദ്ദേഹം മനംമാറ്റത്തെത്തുടർന്ന് താപസനായി, ദീർഘകാലതപസ്സുമൂലം അദ്ദേഹത്തിനുചുറ്റും ചിതൽപ്പുറ്റ് അഥവാ വല്മീകം രൂപംകൊണ്ടു. അങ്ങനെ വാല്മീകിയെന്ന പേരുലഭിച്ചു. രാമായണം എന്നതിന് രാമന്റെ യാത്ര എന്നാണർഥം. ഭാരതത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ കൃതിയാണ് രാമായണം. നാരദനാണ് രാമായണം എഴുതുവാനുള്ള നിർദേശം വാല്മീകിയ്ക്ക് നൽകിയതെന്ന് രാമായണത്തിന്റെ ആദ്യ ഭാഗത്തിൽ തന്നെ പറയുന്നുണ്ട്. നാരദനാണ് രാമകഥ വാല്മീകിയ്ക്ക് പറഞ്ഞുകൊടുത്തത്. ഭാരതത്തിലെ എല്ലാ ഭാഷകളിലും അത് പ്രചരിച്ചു.  വാല്മീകിയുടെ മാതാപിതാക്കളെക്കുറിച്ചോ ജനനസ്ഥലം സംബന്ധിച്ചോ വ്യക്തമായ യാതൊരറിവും ഇന്ന് നമുക്കില്ല. ആദ്യകാലത്ത് ഉത്തരഭാരതത്തിൽ ഗംഗ, തമസാ - സരയൂ നദീതീരങ്ങളിലായി കഴിഞ്ഞെന്നും പിന്നീട് സന്യാസജീവിതത്തിൽ തമസാ തീരത്തായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശ്രമമെന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. 

2. വ്യാസൻ

മഹാഭാരതത്തിന്റെ രചയിതാവായും സ്മൃതികാരനായും ആദരിക്കപ്പെടുന്ന പ്രാചീന ഭാരതീയ മഹർഷിയാണ് കൃഷ്ണദ്വൈപായനൻ അഥവാ വേദവ്യാസൻ എന്നറിയപ്പെടുന്ന വ്യാസമഹർഷി. ഹൈന്ദവ വേദങ്ങൾ ക്രോഡീകരിച്ചത് വ്യാസനാണെന്നു വിശ്വസിച്ചുപോരുന്നതിനാലാണ് അദ്ദേഹത്തിന് വേദവ്യാസൻ എന്ന പേരു സിദ്ധിച്ചത്. പുരാണകഥാപാത്രങ്ങളിൽ പ്രമുഖനായ ഇദ്ദേഹം പരാശരമഹർഷിക്ക് സത്യവതിയിൽ ജനിച്ച പുത്രനാണ്. ശന്തനുരാജാവിന് സത്യവതിയിൽ ജനിച്ച വിചിത്രവീര്യന്റെ പത്നിമാരായ അംബികയെയും അംബാലികയെയും സ്വീകരിച്ചു. അവരിൽ വ്യാസന് ജനിച്ച പുത്രന്മാരാണ് ധൃതരാഷ്ട്രരും പാണ്ഡുവും. ഇവരുടെ പുത്രന്മാരാണ് കൗരവരും പാണ്ഡവരും. ഈ സഹോദരപുത്രന്മാർ തമ്മിലുള്ള യുദ്ധമാണ് മഹാഭാരതം എന്ന ഇതിഹാസകഥയുടെ അടിസ്ഥാനം. മഹാഭാരതത്തിന്റെ ഭാഗമായി വ്യാസമഹർഷി രചിച്ച 'ഭഗവത്ഗീത' അമൂല്യവും മനോഹരവുമായ ദാർശനിക കൃതികളിലൊന്നാണ്. ബ്രഹ്മസൂത്രവും പതിനെട്ട് പുരാണങ്ങളും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ആദ്യത്തെ വൈയാകരണന്മാരിൽ ഒരാളുകൂടിയായി വ്യാസൻ ഗണിക്കപ്പെടുന്നു.

3. ചാണക്യൻ 

രാജ്യതന്ത്രജ്ഞൻ, ചിന്തകൻ, പുരാതന രാഷ്ട്രമീമാംസാ പ്രബന്ധമായ 'അർത്ഥശാസ്ത്ര'ത്തിന്റെ രചയിതാവ് എന്നീ നിലകളിൽ പ്രശസ്തനായ ചാണക്യൻ (കൗടില്യൻ, വിഷ്ണുഗുപ്തൻ എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്) തക്ഷശിലയിലെ ഒരു സാധാരണ ബ്രാഹ്മണകുടുംബത്തിൽ ജനിച്ചു. 'അർത്ഥശാസ്ത്രം' ഗ്രന്ഥകർത്താവിന്റെ കാലം വരെ അർത്ഥത്തെ (ധനതത്ത്വശാസ്ത്രം, ഭൗതിക ജീവിത വിജയം) ക്കുറിച്ച് ഇന്ത്യയിൽ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടുള്ളതിന്റെയെല്ലാം ഒരു സമാഹാരമാണ്. ഇദ്ദേഹം തക്ഷശിലയിൽ വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. വൈദ്യശാസ്ത്രത്തെയും വാനശാസ്ത്രത്തെയും കുറിച്ച് ഇദ്ദേഹത്തിനറിയാമായിരുന്നു. സൊറാസ്ട്രിയൻ മതക്കാർ ഇന്ത്യയിലേക്കുകൊണ്ടുവന്ന ഗ്രീക്ക്, പേർഷ്യൻ വിജ്ഞാനത്തിന്റെ ചില ഘടകങ്ങളെക്കുറിച്ചും ജ്ഞാനമുണ്ടായിരുന്നു. പ്രഥമ മൗര്യ ചക്രവർത്തിയായ ചന്ദ്രഗുപ്തന്റെ ഉപദേഷ്ടാവും സഹായിയും ആയിരുന്നു. പാടലീപുത്രത്തിലെ ശക്തമായ നന്ദരാജവംശത്തെ നിഷ്കാസനം ചെയ്യുന്നതിന് കാരണക്കാരൻ ചാണക്യനായിരുന്നു. കുടിലതന്ത്രജ്ഞനെങ്കിലും ഭദ്രമായ രാഷ്ട്രീയ വിവേകവും മനുഷ്യസ്വഭാവത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്ചയും ഇദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു.

4. കാളിദാസൻ

ചന്ദ്രഗുപ്ത വിക്രമാദിത്യന്റെ രാജകൊട്ടാരത്തിലെ നവരത്നങ്ങളിൽ ഒരാളായിരുന്നു കാളിദാസൻ എന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ലോകപ്രശസ്തിനേടിയ ഭാരതീയ കവിയും നാടകകൃത്തുമായ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ യഥാർഥ നാമധേയം, ജന്മസ്ഥലം, ജീവിതകാലം എന്നിവ സംബന്ധിച്ച് തെളിവുകൾ ഇല്ല. ഉജ്ജയിനിയിൽ ഇദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. കാളിദാസന്റെ സ്മരണ നിലനിർത്താനായി ഇപ്പോൾ അവിടെ വർഷംതോറും 'കാളിദാസസമാരോഹ്' നടത്തിവരുന്നു. ഋതുസംഹാരം, മേഘദൂതം, കുമാരസംഭവം, രഘുവംശം എന്നീ കാവ്യങ്ങളും വിക്രമോർവശീയം, മാളവികാഗ്നിമിത്രം, അഭിജ്ഞാനശാകുന്തളം എന്നീ നാടകങ്ങളും ആണ് കാളിദാസന്റെ മുഖ്യകൃതികൾ. അഭിജ്ഞാനശാകുന്തളമാണ് കാളിദാസനെ വിശ്വവിഖ്യാതനാക്കിയത്. ഈ കൃതി അനേകം ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഭൂമിയും സ്വർഗവും സംയോജിക്കുന്ന മഹാകാവ്യം എന്നാണ് ജർമ്മൻ നിരൂപകനായ ഗോയ്‌ഥെ ശകുന്തളത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. 'മേഘസന്ദേശം' പ്രണയവും പ്രണയവിരഹവും ലളിതമായി വിവരിക്കുന്ന ഒരു ലഘുകാവ്യമാണ്. 'കുമാരസംഭവം' 17 സർഗങ്ങളുള്ള ഒരു ദീർഘകാവ്യമാണ്. 'രഘുവംശ'ത്തിൽ എല്ലാ സൂര്യവംശരാജാക്കന്മാരുടെയും ജീവിതവും ഭരണവും വിവരിക്കുന്നു. പുരൂവരസിന്റേയും ഉർവ്വശിയുടെയും പ്രേമബന്ധം നാടകീയമായി അവതരിപ്പിക്കുന്നു 'വിക്രമോർവശീയം'.

5. അശ്വഘോഷൻ

വാല്മീകിക്ക് ശേഷമുള്ള പുരാതന സംസ്കൃതകവികളിൽ പ്രമുഖനാണ് അശ്വഘോഷൻ. കുശാന രാജാവായിരുന്ന കനിഷ്കൻ ഒന്നാമന്റെ രാജ്യസഭയിലെ അംഗമായിരുന്ന അശ്വഘോഷൻ ബുദ്ധമത വിശ്വാസിയായിരുന്നു. കാളിദാസന് മുൻപ്, എ.ഡി 80 - 150 കാലഘട്ടത്തിൽ ജീവിച്ചിരുന്നു എന്ന് കരുതുന്ന അദ്ദേഹത്തെ സംസ്കൃതത്തിലെ ആദ്യ നാടകകൃത്ത് എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ട്. അയോധ്യയിലാണ് അശ്വഘോഷൻ ജനിച്ചതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. പാർശ്വൻ എന്ന ബുദ്ധ സന്യാസിയുടെ സ്വാധീനം മൂലമാണ് അശ്വഘോഷൻ ബുദ്ധമതം സ്വീകരിച്ചത്. അശ്വഘോഷൻ വാരാണസിയിൽ ആയിരിക്കുന്ന സമയത്ത് കനിഷ്കൻ അവിടം ആക്രമിച്ചു. കനിഷ്കൻ ആവശ്യപ്പെട്ട സ്വർണത്തിന് പകരമായി അവിടത്തെ രാജാവ്, ബുദ്ധൻ ഭിക്ഷ യാചിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു എന്നു കരുതുന്ന പാത്രവും മഹാപണ്ഡിതനായ അശ്വഘോഷനെയുമാണ് നൽകിയതത്രേ! കനിഷ്കന്റെ ആസ്ഥാനകവിയായി മാറിയ അശ്വഘോഷൻ 'സുന്ദരനന്ദൻ' എന്നൊരു കാവ്യവും എഴുതിയതായി കരുതുന്നു. ബുദ്ധചരിതം ആണ് അശ്വഘോഷന്റെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ കാവ്യം. ശാരീപുത്ര പ്രകരണം, വജ്രസൂചി എന്നിവയാണ് മറ്റ് സംസ്കൃത രചനകൾ.

6. ആര്യഭട്ടൻ

7. വാഗ്ഭടൻ

8. പാണിനി

9. ബാണഭട്ടൻ

10. ചരകൻ

11. നാഗാർജുന 

12. ഭരദ്വാജ്

യന്ത്രങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനത്തെക്കുറിച്ച് ശാസ്ത്രീയമായി വിശദീകരിക്കുന്ന ഒരു പുരാതന ഭാരതീയ ഗ്രന്ഥമുണ്ട്. അതാണ് യന്ത്രസർവസ്വം.ഭരദ്വാജ മഹർഷിയാണ് ഈ സംസ്കൃതഗ്രന്ഥം ബി.സി നാലാം നൂറ്റാണ്ടിൽ രചിച്ചതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. യന്ത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് സകല വിവരങ്ങളും എന്നാണ് യന്ത്രസർവസ്വം എന്നതിന്റെ അർഥം. വിമാനങ്ങളുടെ നിർമാണം, പ്രവർത്തനം എന്നിവയൊക്കെ വിശദീകരിക്കുന്ന 'വൈമാനിക പ്രകരണം' എന്നൊരു അധ്യായവും ഈ ഗ്രന്ഥത്തിലുണ്ട്.

13. പതഞ്‌ജലി

14. കണാദൻ

15. കപിലൻ

16. ധന്വന്തരി

17. വരാഹമിഹിരൻ

18. സുശ്രുതൻ

19. ഭാസൻ

20. ശൂദ്രകൻ

21. ഭരതമുനി

22. വിഷ്ണുശർമ

23. അമരസിംഹൻ

24. ബൗധായനൻ

25. ശ്രീശങ്കരാചാര്യർ

ഇന്ത്യൻ തത്വചിന്തകനും ദൈവശാസ്ത്രജ്ഞനുമായ ശങ്കരൻ ആലുവയ്ക്കടുത്ത് കാലടിയിൽ ജനിച്ചു. ദൈവഭക്തിയുള്ള ഒരു ബ്രാഹ്മണകുടുംബാംഗമായ ഇദ്ദേഹം പിതാവിന്റെ മരണാന്തരം ഒരു സന്യാസിയായി. വ്യത്യസ്ത വിശ്വാസങ്ങൾ പുലർത്തുന്ന തത്വചിന്തകരുമായി സംവാദങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടുകൊണ്ട് ശങ്കരൻ ഇന്ത്യ മുഴുവൻ സഞ്ചരിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു. മുന്നൂറിലധികം സംസ്കൃതഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ രചയിതാവാണിദ്ദേഹം. വേദസാഹിത്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യാഖ്യാനങ്ങളാണ് ഇവയിൽ മിക്കവയും. വേദാന്ത തത്വചിന്തയിലെ അദ്വൈത വിഭാഗത്തിന്റെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന വക്താവായ ഇദ്ദേഹം 'ആദിശങ്കരൻ' എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു. നൂറ്റാണ്ടുകളായി ജൈനമതത്തിന്റെയും ബുദ്ധമതത്തിന്റെയും വെല്ലുവിളി നേരിട്ടിരുന്ന യാഥാസ്ഥിതിക ഹിന്ദുമതത്തിന് ഇന്ത്യയിൽ അടിത്തറപാകിയത് ഇദ്ദേഹമാണ്. ബാല്യത്തിൽതന്നെ സന്യാസം സ്വീകരിച്ച ശങ്കരന്റെ ഗുരുനാഥൻ ഗോവിന്ദാചാര്യരാണ്. കാശി സന്ദർശിച്ച് ബ്രഹ്മസൂത്രങ്ങൾ, ഉപനിഷത്തുക്കൾ, ഭഗവദ്ഗീത എന്നിവയ്ക്ക് ഭാഷ്യങ്ങൾ എഴുതി. അനേകം സ്തോത്രങ്ങളും ഉപദേശസാഹസ്രി തുടങ്ങിയ പ്രകരണഗ്രന്ഥങ്ങളും പല കൃതികൾക്കും വ്യാഖ്യാനങ്ങളും അദ്ദേഹം രചിച്ചതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.

26. ബ്രഹ്മഗുപ്തൻ

27. ഭാസ്കരൻ ഒന്നാമൻ

28. ഭാസ്കരാചാര്യർ

29. മഹാവീരൻ

30. സംഗമഗ്രാമ മാധവൻ

31. പരമേശ്വരൻ

32. നീലകണ്‌ഠ സോമയാജി

33. നാരായണ പണ്ഡിതൻ

34. ശ്രീധരൻ