നികുതികൾ
സർക്കാരിന്റെ പ്രധാന വരുമാനസ്രോതസ്സാണ് നികുതികൾ. ക്ഷേമപ്രവർത്തനങ്ങൾ, വികസനപ്രവർത്തനങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ പൊതുതാത്പര്യത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള ചെലവുകൾ വഹിക്കാനായി ജനങ്ങൾ സർക്കാരിന് നിർബന്ധമായും നൽകേണ്ട പണമാണ് നികുതി. നികുതി നൽകുന്ന വ്യക്തി 'നികുതിദായകൻ'. നികുതികൾ രണ്ടുവിധമുണ്ട്. പ്രത്യക്ഷ നികുതി, പരോക്ഷ നികുതി എന്നിവ.
പ്രത്യക്ഷ നികുതി
നികുതി
ചുമത്തപ്പെടുന്നതും നികുതിമൂലമുള്ള സാമ്പത്തിക ഭാരം അനുഭവിക്കുന്നതും ഒരാൾതന്നെയാണെങ്കിൽ,
അത്തരം നികുതിയെ 'പ്രത്യക്ഷ നികുതി' എന്ന് വിളിക്കുന്നു. നികുതിഭാരം നികുതിദായകൻ തന്നെ
വഹിക്കുന്നുവെന്നതാണ് പ്രത്യക്ഷ നികുതിയുടെ പ്രത്യേകത. ഭൂനികുതി, കെട്ടിടനികുതി, തൊഴിൽനികുതി,
വ്യക്തിഗത ആദായനികുതി, കോർപ്പറേറ്റ് നികുതി, ഗിഫ്റ്റ് ടാക്സ് എന്നിവ പ്രത്യക്ഷ നികുതിക്ക്
ഉദാഹരണങ്ങളാണ്.
പരോക്ഷ നികുതി
ഒരാളിൽ ചുമത്തപ്പെടുന്ന നികുതിയുടെ ഭാരം മറ്റൊരാളിലേക്ക് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുന്നതാണ് 'പരോക്ഷ നികുതി'യുടെ പ്രത്യേകത. ഉദാഹരണത്തിന്, വിൽപ്പന നികുതിയുടെ ഭാരം ആദ്യം വരുന്നത് വ്യാപാരിയുടെമേലാണ്. എന്നാൽ, വ്യാപാരി ഉത്പന്നം വാങ്ങുന്ന ഉപഭോക്താവിലേക്ക് വിലയോടൊപ്പം നികുതിഭാരവും കൈമാറുന്നു. അപ്പോൾ ഉപഭോക്താവ് നൽകുന്ന വിലയിൽ നികുതിയുമുൾപ്പെടുന്നു. ഇത് പരോക്ഷ നികുതിയുടെ പ്രധാന പ്രത്യേകതയാണ്. നിലവിലുള്ള പരോക്ഷ നികുതി സമ്പ്രദായം ലളിതമാക്കാനും 'ഒരു രാജ്യത്ത് ഒറ്റ നികുതി' എന്ന തത്ത്വം നടപ്പാക്കുന്നതിനും ലക്ഷ്യമിട്ട് ഇന്ത്യയിൽ നിലവിലുള്ള പരോക്ഷ നികുതികളുടെ നല്ലൊരു വിഭാഗം ഉൾപ്പെടുത്തിയാണ് ജി.എസ്.ടി നടപ്പാക്കിയത്. ജി.എസ്.ടി പരോക്ഷ നികുതിക്ക് ഉദാഹരണമാണ്. ജി.എസ്.ടി.യിൽ ഉൾപ്പെടാത്ത ഇനങ്ങളുടെ പരോക്ഷ നികുതി നിരക്ക് നിലവിലെ രീതിയിൽത്തന്നെ തുടരുന്നു.
